Forma lauak eta espazialak

Geometria irudien forma, tamaina eta transformazioak aztertzen dituen matematikaren atala da.

Irudiak planoan badaude, geometria planoa da; espazioan badaude, ordea, tridimensionala da.

Forma lauak

Poligonoek —erregularrak nahiz irregularrak— eta zirkuluak —

poligono berezia baita— irudi lauen ezaugarriak dituzte.

Poligonoaren elementu nagusiak hauek dira:

SAILKAPENA

Poligonoak, aldeen arabera, honela sailkatzen dira:

1.Jarduera. JClic: triangeluak eta lau aldekoak

Elementuen erregulartasunaren arabera, mota hauetakoak dira:

GORPUTZ GEOMETRIKOAK

Gorputza. Gainazal batek edo batzuek mugatzen duten espazio zatia da gorputza. (ZT hiztegia)

Gorputz geometrikoek espazioan bolumen bat betetzen dute hiru dimentsiotan: altuera, zabalera eta lodiera.

Gorputz geometrikoen sailkapena

Gorputz geometrikoak honela sailkatzen dira: poliedroak eta gorputz biribilak.

Poliedroak

Poliedroak edo gorputz lauak gorputz geometrikoak dira, eta haien aurpegi guztiak irudi geometriko lauak dira. Ezagunenak honako hauek dira:

Gorputz biribilak

Gorputz biribilek aurpegi bat edo gainazal bat, gutxienez, kurbatua dute.

Edozein poliedrotan oinarrizko lau elementu hauek daude:

Aurpegia. Poliedro bat osatzen duten planoetako bakoitza da.
Ertza. Bi aurpegi elkartzen dituen lerroa da. Poliedro baten bi aurpegiren arteko ebakidurak osatzen duen lerroa edo zuzenkia.
Erpina. Poliedro baten hiru aurpegik edo gehiagok elkar ebakitzen duten puntua da. (ZT hiztegia)
Diagonala. Aurpegi berekoak ez diren bi erpin lotzen dituen zuzenkia da. (Harluxet)

Gorputz biribilak.

Irudi lauek haien ardatzarekiko errotazioa eginez sortzen dira. Hauek dira batzuk: